مونترال به عنوان یکی از زیباترین و مشهورترین شهرهای کانادا مقصد خیلی از ایرانیان برای سفر و یا زندگی است. برای آشنایی بیشتر با جاذبه های این شهر همراه ما باشید

شهر مونترال، دومین شهر بزرگ کانادا در ایالت کبک است که فرانسویان در سال ١٦٤٢ یعنی ٣٧٥ سال پیش آن را بنیان گذاشتند. آغاز و پایان سفر ما به کانادا، همراه با ورود و خروج به این شهر بود، شهری که هم حال و هوای اروپایی دارد و هم حال و هوای آمریکایی که البته حال و هوای اروپائیش بر حال و هوای آمریکائیش غالب است.

شهری با حدود ٤ میلیون نفر جمعیت که پیشینه‌اش به دوران ورود فرانسوی‌ها باز می‌گردد به طوری‌که کاملا حال و هوای فرانسوی را در آن حس می‌کنید. جالب است بدانید مونترآل بعد از پاریس، دومین شهر فرانسوی زبانان جهان است، بیشترین دانشجو را در آمریکای شمالی دارد و ٥٪‏ شهروندان این شهر دانشجوی دانشگاه هستند به همین دلیل عملا این شهر، یک شهر دانشگاهی است، دانشگاه‌های انگلیسی‌زبان مک گیل و کونکوردیا و دانشگاه‌های فرانسه‌زبان مونترال و یوکام از جمله بزرگترین دانشگاه‌های این شهر به شمار می‌آیند. مونترال به دو بخش شرقی و مرکز و غربی تقسیم شده که بخش غربی جدیدتر است، خیابان شربروک از شرق تا غرب مونترال ادامه دارد و یکی از خیابان‌های طولانی این شهر محسوب می‌شود.
مونترال یکی از سه شهر مورد علاقه ایرانی‌هاست. وقتی در این شهر پیاده‌روی می‌کنی، صداهای فارسی زبانان را می‌شنوی که در کوچه و خیابان فارسی حرف می‌زنند. اینجا مسافران تورهایم را زیاد دیدم و دوستان زیادی در مونترال دارم. هرچند هدف سفر ما همراهی با خواهر خانمم و همسر و فرزندشان بود که مدتی در کنارشان باشیم و این دلیل باعث سفرمان به کانادا شد.

اینجا مونترال است، شهری متفاوت با رستوران‌های مدل اروپایی و علائم رانندگی به زبان فرانسوی، اینجا جزئی از ایالت کبک است که سال‌ها پیش به دنبال استقلال از کانادا بود. این موضوع اکنون به فراموشی سپرده شده و اکنون تبدیل به شهری جذاب برای مهاجرانی که از هر گوشه و کنار جهان می آیند شده است تا بتوانند زندگی جدیدی را آغاز کنند و صد البته که آرامش مونترال را نه ونکوور دارد و نه تورنتو. اینجا پر است از دانشجویان ایرانی که اکثرا برای تحصیلات تکمیلی در دوره کارشناسی ارشد و دکترا آمده‌اند و بیشتر در مک گیل هستند و کنکوردیا، چرا که زبان تدریس این ٢ دانشگاه انگلیسی است.
دانشگاه مک گیل از معتبرترین دانشگاه‌های جهان است که در شهر مونترال قرار دارد. این دانشگاه در رتبه‌بندی جهانی دانشگاه‌ها رتبه هجدهم و همچنین رتبه اول دانشگاه‌های کانادا را به خود اختصاص داده است، جیمز مک گیل از تاجران معروف اسکاتلندی این دانشگاه را در سال 1821 میلادی تأسیس کرده است، اکنون بیش از ٣٤ هزار دانشجو در ٢١ دانشکده این دانشگاه، بیش از ٣٠٠ نوع مدرک تحصیلی را دریافت می کنند. وجود تعداد بی‌شمار فارغ التحصیل دانشگاه مک گیل نمایشگر توانمندیهای این دانشگاه است که بیش از ٢٠٪‏ این فارغ التحصیلان را دانشجویان غیر کانادایی تشکیل می‌دهند.

 دانشگاه مک گیل

دانشگاه کونکوردیا دیگر دانشگاه شهر دانشگاهی تازه کار به شمار می‌آید که تاسیس آن در سال ١٩٧٤ رقم خورده است. این دانشگاه موفق شده در این بازه کوتاه زمانی در سال‌های اخیر از بیش از ٤٠ هزار دانشجوی جدید در هر سال ثبت نام کند. من و آتوسا از دانشگاه مک گیل بازدید کردیم و از فضای متفاوت این دانشگاه لذت بردیم. البته گزارش فیلم کوتاه هم که برایتان گرفته بودم که در کانال تلگرامی خان سفر برایتان گذاشته‌ام. پس از بازدید از دانشگاه مک گیل از جلو دانشگاه کنکوردیا هم عبور کردیم، دانشگاهی که در دامنه‌های کوه سلطنتی و در محل زمین‌های وقف شده مک گیل ساخته شده و درب اصلی آن در خیابان شربروک است. از شربروک به سمت غرب که می‌روی، حال و هوا ایرانی می‌شود. فروشگاه‌ها، رستوران‌ها و مغازه‌های ایرانی را می‌توانید در این خیابان ببینید. فروشگاه بزرگ اخوان با مساحت زیاد که همه نوع جنس در آن یافت می شود، یا رستوران‌های ایرانی خیابان شربروک که باعث می‌شد حال و هوا ایرانی‌تر از پیش شود و از کنارشان که رد شوی حس می‌کردی در ایران قدم می‌زنی. مجموعه رستوران‌های دبل پیتزا با بیش از ٢٠ شعبه در شهر مالکی ایرانی به نام آقای ذوالقدر داشت. آقای ذوالقدر همانگونه که در گذشته‌ها کارخانه‌ای در شهر کرج داشت، کارخانه‌ای هم در اینجا راه اندازی کرده و کار آبکاری فلز می‌کند. در این سفر یک شب میهمان ایشان بودیم. امیرتاجیک دوست و همکلاسی دوره اکوتور، مهندس هومن جوکار در سال ٨٤ که آرش نورآقایی هم همكلاسي ما بود، شهاب زمانی، پسر مهندس زمانی مالک هتل مارینا پارک کیش، هانی ساداتی از هم‌دانشگاهی‌های دوران دانشگاه تبریزم و خیلی از دوستان دیگرم که همه در مونترال زندگی می‌کنند را هم در این سفر ملاقات کردم. 

 کلیسای سنت ژوزف

در خیابان سنت کاترین قدم می‌زنیم و از مغازه‌ها و ساختمان‌های قدیمی لذت می‌بریم. سوراخ سنبه‌های شهر را زیر و رو می‌کنیم و به سوی کلیسای سنت ژوزف مونترال می‌رویم که در دامنه‌های مونت رویال ساخته شده و بر فراز شهر قرار گرفته است. بین سال‌های ١٩٠٤ تا ١٩٣٩ ساخته شده و ارتفاع گنبد آن از کف ٩٧ متر است، برخی بر این باورند که این کلیسا قدرت شفا دهندگی دارد و خیلی از معلولین اینجا شفا پیدا کرده‌اند و عصاهای زیادی در یکی از بخش‌های کلیسا روی دیوار است و در این کلیسا دیدیم که خیلی‌ها از پله‌های پائین تا بالای کلیسا را روی زانو راه می‌روند. خلاصه اینجا مونت رویال است که در سال ١٥٣٥ توسط ژاک کارتیه نام گذاری شده و هم‌اکنون یک کوهستان جنگلی دارد که بام شهر محسوب می‌شود.

مونت رویال (بام مونترال)

در اینجا مردم می‌آیند و قدم می‌زنند و راکون‌های زیادی هم در اینجا زندگی می‌کنند و با مردم بازی می‌کنند و از مونت رویال پائین می‌آییم تا به سوی مونترال قدیم برویم. از خیابان‌ها که عبور کنیم به ساحل رودخانه سن لوران نزدیک می‌شویم، جایی که بندر قدیمی در اینجا ساخته شده است، این بندر در سال ١٦١١ توسط فرانسوی‌ها و برای تجارت در حاشیه رودخانه سن لوران به طول ٢ کیلومتر ساخته شده است، بندری که تا سال ١٩٦٧ کار می‌کرد و پس از آن به بندر مونترال منتقل شد. با کمی قدم زدن در کنار این بندر، تئاتر ایمکس، سیرک آفتاب، برج ساعت و مرکز علوم را می‌بینیم که برای مردم جالب است و راستی یک جشنواره هم هست که همه غذاهای محلی کشورهای اروپایی را دیدیم و البته چیزهایی خوردیم.
مونترال قدیم در سمت بندر قدیمی است و موزه مونترال قدیم نیز در همین منطقه قرار دارد، خیابان‌های سنگ فرش قدیمی با ساختمان‌های دویست تا سیصد ساله به همراه رستوران‌های فرانسوی، حس و حالی جذاب به اینجا داده است و می شود با درشکه توریستی در این منطقه گشت و گذار کرد. میدان ژاک کارتیه، میدان سنگ فرش بزرگ و زیبایی است که از بالا به ساختمان شهرداری می‌خورد و از پائین به بندر قدیمی. اینجا را خیلی دوست داشتم، مکانی پر از گردشگر که با سرگرم شدن به نقاشی‌های کنار خیابان و برنامه‌های خیابانی سرگرم بودند. کلیسای مارگریت بورژوا در مونترال قدیم رو به بندر قدیم شهر قرار دارد. این کلیسا که قدیمی‌ترین کلیسای سنگی مونترال است با هدف احترام به اولین معلم مونترال ساخته شده است. ساختمان شهرداری مونترال از جمله ساختمان‌های قدیمی شهر است که بالای میدان ژاک کارتیه قرار دارد، جایی که در سال ١٩٦٧ شارل دوگل رئیس جمهور فرانسه از بالکن تالار شهر سخنرانی کرد. پرتره‌های شهرداران سابق، لوستر برنزی شیشه‌ای با ٢٠٠٠ پوند وزن، پنجره‌هایی با شیشه‌های منقوش از جمله زیبایی‌های این بنا است که از آن لذت بردیم.

 مونترال قدیم

انگار در همه شهرهای مسیحی نام نوتردام باید باشد و مونترال هم از این قائده مستثنی نیست. با کمی قدم زدن از ساختمان شهردای به سمت کلیسای نوتردام می‌رویم و در خیابان نورت دام پیاده‌روی می‌‌کنیم . این کلیسا در سال ١٨٢٤ توسط معمار ایرلندی و به سبک گوتیک ساخته شده است، پنجره‌های شیشه‌ای با رنگ‌های زیبا و قطعه‌های ٢٤ عیار طلا در طراحی سقف به کار رفته است، نقاشی‌های سالن بزرگ کلسیا خیلی جذاب است، ناقوس ١١ تنی کلیسا خیلی بزرگ است، یکی از رمانتیک‌ترین کلیساهای دنیا اینجا است. این کلیسا با صدها منحنی چوبی پیچیده پوشیده شده و حس و حالی متفاوت برای مردمان آمریکای شمالی به وجود می‌آورد.

در میدان روبروی کلیسا کبوترهایی به پرواز در می‌آیند و دور کلیسا می چرخند و این در حالی است که گردشگران همان حوالی قدم می‌زنند. اینجا ما را می‌برد به دوران قدیم مونترال و زمانی که مهاجران در حال ساخت و ساز شهری بودند که برایشان یادآور پاریس باشد تا بتوانند دوری از فرانسه را تحمل کنند و در این سرزمین جدید زندگی کنند.

به جزیره سنت هلن و جزیره نوتردام می‌رویم که در سمت راست بندر قدیمی وجود دارد و فاصله کمی از شهر دارد، هر دو جزیره با هم مجموعه پارک ژان دراپو را تشکیل می‌دهند، این جزیره در سال ١٦١١ به نام سنت هلن نام‌گذاری شد که همسر یکی از فرماندهان انگلیسی بود و جاذبه‌های مهمی از قبیل بیوسفر،کازینو، شهربازی و ... در این جزیره است. ژان دراپو از معروف‌ترین پارک‌های مونترال در جزایر نوتردام و سنت هلن است. شاهکارهای به جامانده از نمایشگاه اکسپو جهانی ١٩٦٧ در هر دو جزیره قرار گرفته‌اند و به عنوان شاهکارهای فرهنگ عامه از آن یاد می‌شود. حتی باغ‌هایی در نوتردام طراحی شده که برای نمایشگاه گل‌کاری و باغبانی بین‌المللی در سال ١٩٨٠ طراحی شده‌اند. پارک ژان دراپو در سال ١٩٦٧ میزبان نمایشگاه جهانی اکسپو بود که از ٦٢  کشور دنیا در این نمایشگاه غرفه ساختند، غرفه ایران هم یکی از بهترین غرفه‌ها در این نمایشگاه بود. بیوسفر، سازه غرفه امریکا در نمایشگاه اکسپو بعد از نمایشگاه به جا ماند و استفاده‌‎های دیگری از آن شد، بیوسفر که گنبدی فولادی متشکل از سطوح هندسی منظم به قطر ٧٦ متر و ارتفاع ٦٢ متر است در حال حاضر به عنوان نمایشگاه دائم و یا موقت برای برنامه‌های زیست محیطی استفاده می‌شود.

به سوی استادیوم المپیک در انتهای خیابان شربروک شرقی می‌رویم تا استادیومی پر حرف و حدیث را ببینیم که بدهی ساختش در این شهر خیلی داستان داشته و برای بازی‌های المپیک تابستانی ١٩٧٦ ساخته شده است تا مکانی باشد برای اجرای مسابقات ورزشی. همراه با تور بازدید از استادیوم وارد این مجموعه شدیم و با فضاهای ورزشی آشنا شدیم، حدود ٧٠ هزار نفر ظرفیت این استادیوم است که برای کارهای مختلفی از قبیل مسابقات، کنسرت‌ها و مراسم استفاده می‌شود. در کنار استادیوم المپیک شهر مونترال یک مجموعه زیستگاهی چهار فصل قرار دارد که به صورت ترکیبی در یک مکان هستند و مجموعه‌ای از سیستم‌های بوم شناختی حیاتی و جانوری قاره امریکا را در خود جای داده است، در هر منطقه، شرایط رطوبتی و حرارتی همان منطقه شبیه سازی شده است، این مجموعه که با نام بیودم شناخته می‌شود تنها مکان جهان است که فضای چهار فصل را در یک فضای سرپوشیده برایمان ایجاد کرده است. ما قدم می‌زنیم و جنگل‌های گرمسیری بارانی را می‌بینیم، اکوسیستم دریایی و منطقه قطبی و انواع حیوانات در زیستگاه‌های شبیه سازی شده زندگی می‌کنند. در آن سوی استادیوم و بیودم، دومین باغ گیاهشناسی جهان وجود دارد که نمی‌توانیم از آن چشم‌پوشی کنیم، چرا که همه گیاهان و پوشش‌های گیاهی کانادا را به یک جا می‌بینیم و در بخش‌های تخصصی، مدل‌های گیاهی بسیاری از کشورها کار شده است.

بیودوم

به سوی میدان کانادا در مرکز شهر می‌رویم، جایی پائین خیابان سنت کاترین که در کنارش کلیسای ماری رین دو موند در سال ١٨٩٤ ساخته شده است. گنبد این کلیسا مشابه کلیسای سنت پیتر است و هزینه ساخت آن توسط ساکنین مونترال پرداخت شده است که ١٣ تندیس در بالای آن قرار دارد. هر کدام از این تندیس‌ها نشان دهنده افرادی است که سهم بزرگی در ساخت این کلیسا داشته‌اند. این کلیسا خیلی قشنگ، جذاب و خلوت بود. بعد از بیرون آمدن از کلیسا، خیابان متکالفه را به سوی بالا رفتیم تا به سنت کاترین بخوریم و در سمت چپ ادامه مسیر دادیم تا به موزه هنرهای زیبای مونترال برسیم، چرا که همه جای شهر تابلو تبلیغ نمایشگاه آثار پمپی ایتالیا را زده بودند. به موزه‌ای رسیدیم که بنیانش به سال ١٨٦٠ می‌رسید، یعنی ١٥٠ سال پیش و اساسا واژه موزه را در ایران از واژه موزه این فرانسوی‌ها گرفته‌ایم. دیگر سفرنامه‌های من را از وبلاگ خان سفر دنبال کنید.